Pablo Fernandez-Velasco i Hugo Spires z Instytutu Neuronauki Behawioralnej University College London, dokonali szerokiego przeglądu tradycyjnych technik nawigacyjnych wykorzystywanych przez 49 populacji z 30 regionów świata. Zdaniem badaczy opracowywanie metod odnajdywania drogi w trudnym terenie, wymaga zaangażowania różnych sektorów mózgu oraz wielu zmysłów – tym samym ich analiza może dostarczyć ogromu cennych danych z punktu widzenia kognitywistyki.
Największe wrażenie na uczonych zrobiły techniki spotykane na obszarze Oceanii oraz strefy podbiegunowej.
Przykładowo żeglarze z Wysp Marshalla są w stanie określić swoją pozycję na otwartym morzu na podstawie profilu fal, uzależnionym od odległości od wysp. Rdzenni mieszkańcy Alaski z plemienia Gwichʼin są mistrzami w astronawigacji w oparciu o swego rodzaju konstelację Yahdii. Gwiazdy składające się na części ciała mitycznego stwora wskazują określone punkty na równinie Jukonu. Z kolei Batekowie zamieszkujący gęste lasy Półwyspu Malezyjskiego, nauczyli się szukać drogi, nasłuchując śpiewu ptaków.
Co ciekawe, w analizie znalazło się również miejsce dla mniej oczywistej grupy londyńskich taksówkarzy. Doświadczeni kierowcy bez wspomagania GPS-em potrafią w okamgnieniu zaplanować optymalną trasę w dynamicznym labiryncie 26 tysięcy ulic – co również stanowi swego rodzaju fenomen.
Autorzy uważają, że tradycyjne metody nawigacji było dotąd w dużej mierze ignorowane przez kognitywistykę. Tymczasem widoczne w tych metodach sposoby wizualizacji, mnemotechniki czy powiązania między warunkami przestrzennymi a kształtowaniem języka, mogą pozwolić nauce w lepszym zrozumieniu funkcjonowania ludzkiego umysłu. “Przyszłe badania mogą nie tylko pomóc nam głębiej tłumaczyć zachowanie człowieka, ale mogą także pomóc nam zrozumieć, zachować, ożywić i dostosować niezwykle bogate kultury nawigacji, które odgrywają ważną rolę w łączeniu ludzi z lokalnym środowiskiem” – zauważa Fernandez-Velasco.
Oryginalną publikację Wayfinding across ocean and tundra: what traditional cultures teach us about navigation znajdziecie na stronach Trends in Cognitive Sciences oraz ScienceDirect.
