Zmiany klimatu to nie tylko wzrost średniej temperatur, ale również stopniowe wysuszanie powietrza. Dokładne badania nad tym zagadnieniem od ponad dwudziestu lat prowadzi zespół Kerstin Treydte ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Badań nad Leśnictwem, Śniegiem i Krajobrazem. Ich wyniki, oparte na mozolnej analizie słojów drzew z całej Europy, opublikowano niedawno na łamach Nature Geoscience.
Dendrolodzy ocenili kondycję siedmiu gatunków drzew rosnących w 45 lasach położonych w różnych częściach kontynentu. W zebranych próbkach naukowcy szukali dowodów na zmiany w stężeniu dwóch stabilnych izotopów tlenu: tlenu-18 oraz tlenu-16. Oba izotopy występują naturalnie w wodzie, a ich stosunek w drewnie może świadczyć o poziomie wilgotności powietrza w danym roku. Ta z kolei jest zwykle skorelowana z temperaturami oraz liczbą opadów. Liczba i jakość zebranych próbek pozwoliły na sporządzenie szacunków sięgających aż do XVII stulecia.
Ekipa Treydte potwierdziła, że w trakcie ostatnich kilkudziesięciu lat wilgotność europejskiego powietrza wyraźnie zmalała i znajduje się obecnie poniżej historycznej średniej. Zmiany są przy tym bardziej dotkliwe na południu, na co wskazuje stan drzew w Alpach oraz Pirenejach. Najpoważniejszy deficyt ciśnienia pary – określający różnicę pomiędzy ilością wilgoci, jaką atmosfera może utrzymać, a rzeczywistą wilgotnością – odnotowano w latach 2003, 2015 i 2018. Nic nie wskazuje na to, aby ta tendencja miała w najbliższym czasie ulec odwróceniu.
Oczywiście spadanie wilgotności powietrza, to nie tylko groźba suszy, ale również trudne do przewidzenia zmiany w ekosystemach oraz znacznie większe ryzyko pożarów. W abstrakcie czytamy, że “intensyfikacja wysuszenia atmosferycznego w ciągu ostatnich dziesięcioleci w różnych regionach Europy jest bezprecedensowa w kontekście przedindustrialnym i z ponad 98% prawdopodobieństwem można ją przypisać wpływowi człowieka”.
Publikację Recent human-induced atmospheric drying across Europe unprecedented in the last 400 years znajdziecie na stronie Nature. Jeżeli znacie język niemiecki, możecie również rzucić okiem na oficjalny komunikat prasowy.
